Właściwości mechaniczne oraz tarciowo-zużyciowe spieków korundowych pokrytych powłoką typu TiBx *

STRESZCZENIE: Spieki korundowe pokryto powłoką typu TiB_x metodą wspomaganego jonowo rozpylania jonowego. Właściwości mechaniczne spieków z powłoką i bez powłoki określono w teście nakłucia, natomiast adhezję powłok do podłoży oraz współczynnik tarcia badano w teście tarciowo-zużyciowym metodą rysy. Nałożenie powłoki TiB_x korzystnie wpłynęło na właściwości spieków korundowych.

SŁOWA KLUCZOWE: powłoki PVD, TiB_x, właściwości, test nakłucia, współczynnik tarcia, zużycie

ABSTRACT: TiB_x coatings were deposited by dual beam ion assisted deposition method on sintered alumina substrates. Nanoindentation test was used to determine mechanical properties of coated and uncoated samples, while adhesion and friction-wear performance were examined in a scratch-tests. Deposition of the coating was beneficial for properties of sintered alumina.

KEYWORDS: PVD coating, properties, TiB_x, nanoindentation, coefficient of friction

BIBLIOGRAFIA / BIBLIOGRAPHY:

• Munro R.G. „Materials Properties of Titanium Diboride”. Journal of Research of the National Institute of Standards and Technology. Vol. 105, No. 5 (2000): pp. 709÷720.
• Jianxin D., Xing A. „Effect of TiB2 particle and SiC whisker additions on the friction and wear behaviors of Al2O3 ceramic”. Journal of Advanced Materials. Vol. 27, No. 4 (1996): pp. 32÷36.
• Voevodin A.A., Zabinski J.S. „Supertough wear resistant coatings with “chameleon” surface adaptation”. Thin Solid Films. Vol. 370, No. 1–2 (2000): pp. 223÷231.
• Twardowska A. „Nanostrukturalne powłoki z udziałem dwuborku tytanu do zastosowań przeciwzużyciowych”. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2014.
• Oliver W.C., Pharr G.M. „An improved technique for determining hardness and elastic modulus using load and displacement sensing indentation experiments”. Journal of Materials Research. Vol. 7, No. 6 (1992): pp. 1564÷1583.
• Musil J., Kunc F., Zeman H., Polakova H. „Relationships between hardness, Young’s modulus and elastic recovery in hard nanocomposite coatings”. Surface and Coatings Technology. Vol. 154, No. 2–3 (2002): pp. 304÷313.
• Twardowska A., Morgiel J., Rajchel B. „On the wear of TiB_x/TiSi_yC_z coatings deposited on 316L steel”. International Journal of Materials Research. Vol. 106, No. 7 (2015): pp. 758÷763.
• Pelleg J., Sade G., Sinder M., Mogilyanski D. „Compositional and structural changes in TiB2 films induced by bias, in situ and postdeposition annealing, respectively”. Physica B: Condensed Matter. Vol. 381, No. 1–2 (2006): pp. 118÷127.

DOI: http://dx.doi.org/10.17814/mechanik.2016.5-6.52