Ponaddźwiękowy X-59 – samolot przyszłości od NASA

Po latach prac rozwojowych NASA i Lockheed Martin zaprezentowały 12 stycznia gotowy X-59 Quesst (Quiet SuperSonic Technology) – cichy samolot ponaddźwiękowy. W Skunk Works powstały najważniejsze samoloty zaprojektowane i wyprodukowane przez Lockheed Martin. Wśród nich: pierwszy myśliwiec odrzutowy Lockheed P-80 Shooting Star, jednosilnikowy samolot rozpoznawczy eksploatowany od 1950 roku przez Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych (USAF) i Centralną Agencję Wywiadowczą (CIA) Lockheed U-2, nazywany „Dragon Lady”, i wreszcie samoloty bojowe F-35 Lightning II. Teraz do tych przełomowych konstrukcji dołącza X-59 Quesst.

Za pomocą tego eksperymentalnego samolotu NASA ma zbierać dane, które pomogą rewolucjonizować podróże powietrzne, otwierając drogę dla nowej generacji samolotów komercyjnych, które będą podróżowały szybciej niż dźwięk.

To jest wielkie osiągnięcie możliwe tylko dzięki ciężkiej pracy i pomysłowości zespołu NASA i całej drużyny X-59 – powiedziała zastępczyni głównego administratora agencji NASA Pam Melroy. – W kilka krótkich lat przeszliśmy od ambitnej koncepcji do rzeczywistości. X-59 pomoże NASA zmienić sposób, w jaki podróżujemy, zbliżając nas do siebie w znacznie krótszym czasie.

X-59 jest centralnym elementem misji Quesst NASA, która ma dostarczyć danych, by skłonić regulatorów do ponownego rozważenia zakazu komercyjnych lotów z naddźwiękową prędkością nad lądem. Przez 50 lat Stany Zjednoczone i inne kraje zakazywały takich lotów ze względu na zakłócenia powodowane głośnymi, przerażającymi hukami. Oczekuje się, że X-59 będzie latał z prędkością 1,4 razy większą od prędkości dźwięku, czyli 925 mph. Jego projekt i zastosowane technologie pozwolą na osiągnięcie tych prędkości bez wywoływania dźwiękowego łomotu.

NASA podzieli się danymi i technologią, które generujemy z tej niepowtarzalnej misji, zarówno z regulatorami, jak i z przemysłem. Demonstrując możliwość cichej komercyjnej podróży naddźwiękowej nad lądem, chcemy otworzyć nowe rynki komercyjne dla amerykańskich firm i przynieść korzyści podróżnym na całym świecie – powiedział Bob Pearce zastępca administratora ds. badań aeronautycznych w siedzibie NASA w Waszyngtonie.

Pierwszy lot samolotu ma się odbyć jeszcze w tym roku, a następnie przewidziany jest pierwszy cichy lot naddźwiękowy. Zespół Quesst przeprowadzi kilka testów lotów samolotu w Skunk Works, zanim przetransferuje go do Centrum Badań Lotniczych Armstronga NASA w Edwards w Kalifornii, które będzie pełnić funkcję bazy operacyjnej.

Obie drużyny – utalentowani, oddani naukowcy i pełni pasji inżynierowie – współpracowali nad rozwojem i produkcją tego samolotu – powiedział John Clark wiceprezes i dyrektor generalny Lockheed Martin Skunk Works. – To dla nas zaszczyt być częścią tej podróży, której celem jest kształtowanie przyszłości podróży naddźwiękowych nad lądem obok NASA i naszych dostawców.

X-59 to unikatowy samolot eksperymentalny, nie jest prototypem – jego technologie mają posłużyć jako wzór dla przyszłych generacji cichych samolotów naddźwiękowych. To nieduża maszyna: jej długość wynosi 30,4 m, a rozpiętość 9,0 m; w kabinie jest miejsce tylko dla pilota. Ze względu na tę konfigurację kokpit znajduje się prawie w połowie długości samolotu i nie ma przedniej szyby. Zamiast tego zespół Quesst opracował tzw. eXternal Vision System, składający się z wysokiej rozdzielczości kamer podających obraz na monitor 4K w kokpicie.

 

Fot. Lockheed Martin Corporation

 

Demonstrator ma rozwijać prędkość 1,4 Macha, czyli około 1488 km/h, lecąc na wysokości 55 000 stóp (16 764 m). X-59 jest napędzany pojedynczym silnikiem odrzutowym F414-GE-100 zbudowanym przez General Electric Aviation. Według zapowiedzi producentów kształt samolotu i zastosowane w nim rozwiązania techniczne umożliwią cichy lot naddźwiękowy. Cienki, zwężający się nos X-59 stanowi prawie jedną trzecią jego długości i rozbija fale uderzeniowe, które normalnie powodowałyby tzw. bum soniczny w samolotach naddźwiękowych.

 

Źródło: NASA