Powstał AI Lab – czyli jak OPI rozwija sztuczną inteligencję
W Ośrodku Przetwarzania Informacji (OPI) otworzono AI Lab. To nowa jednostka instytutu, której zadaniem jest tworzenie i udoskonalanie neuronowych modeli językowych oraz prowadzenie badań nad sztuczną inteligencją. Eksperci z AI Labu prowadzą już badania nad wysokiej jakości modelami uczenia maszynowego. Są zaangażowani m.in. w utworzenie modelu PLLuM, który ma być polską konkurencją dla popularnego modelu GPT będącego filarem usługi ChatGPT. AI Lab to również miejsce, gdzie będą tworzone rozwiązania dla różnych branż przemysłowych. Dodatkowo eksperci z OPI stale będą prowadzić badania nad rozwojem sztucznej inteligencji i publikować ich rezultaty oraz prezentować je na międzynarodowych konferencjach.
Utworzenie AI Labu wpisuje się w długofalową strategię OPI, który jest jednym z głównych ośrodków rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce. Badania instytutu w tym zakresie prowadzą do nowych odkryć i rozwoju nowoczesnych rozwiązań, co przyczynia się do postępu w różnych dziedzinach nauki i przemysłu.
Przeglądając „Atlas sztucznej inteligencji”, dostępny na portalu RAD-on, można zauważyć, że w Polsce jest już ponad 100 ośrodków zajmujących się badaniami nad sztuczną inteligencją. W latach 2013–2015 opublikowano około 5,3 tys. artykułów lub monografii naukowych z zakresu sztucznej inteligencji. Z kolei w latach 2010–2018 studenci kierunków informatycznych obronili prawie 1,9 tys. prac dyplomowych związanych z AI – mówi dr inż. Jarosław Protasiewicz, dyrektor Ośrodka Przetwarzania Informacji. – To, co jeszcze kilka lat temu wydawało się odległą przyszłością, dzisiaj już nikogo nie dziwi. Rozmawiamy z botami na infolinii, nasze zakupy są wspierane rekomendacjami opracowanymi przez algorytmy, a nasz lekarz korzysta z metod diagnostycznych wspieranych przez narzędzia informatyczne. Rozwój sztucznej inteligencji jest niezbędny dla gospodarki każdego państwa. Konieczna jest jednak współpraca nauki i przemysłu oraz dzielenie się know-how. Dlatego w OPI utworzyliśmy AI Lab – chcemy inicjować rozwój rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji. Pragniemy dzielić się wynikami badań i wspierać polską gospodarkę, aby była konkurencyjna i nowoczesna – dodaje szef OPI.
OPI jest jedną z niewielu polskich instytucji, które są bardzo zaangażowane w badania nad rozwojem polskich neuronowych modeli języka (NLMs). W latach 2020–2023 w naszym instytucie opublikowaliśmy wiele modeli opartych na sieciach neuronowych typu Transformer, takich jak RoBERTa, Bart i GPT-2, które są zaprojektowane z myślą o języku polskim. Warto podkreślić, że Polish RoBERTa jest według rankingu KLEJ najlepszym modelem reprezentacyjnym dla naszego języka – stwierdza dr inż. Marek Kozłowski, kierownik AI Lab w OPI. – Nasze modele udostępniamy za darmo na stronie internetowej OPI. Dodatkowo w listopadzie 2023 r. opracowaliśmy najlepsze obecnie neuronowe modele wyszukiwania informacji przeznaczone dla języka polskiego (według PIRB benchmark) oraz dodatkowo najlepsze neuronowe enkodery polskich tekstów ogólnego przeznaczenia (według MTEB benchmark) – wymienia dr Kozłowski.
Chociaż AI Lab istnieje zaledwie kilka miesięcy, jest już członkiem ważnego konsorcjum, które pracuje nad modelem PLLuM – polskim odpowiednikiem modeli GPT. Nowa jednostka OPI współpracuje także z Centrum TASK i Politechniką Gdańską w celu badania i opracowywania nowoczesnych neuronowych modeli języka i ich zastosowań (w tym nowatorskich modeli wyszukiwania informacji, ogólnego zastosowania enkoderów, a także dużych, polskich generatywnych modeli językowych).
AI Lab stawia także na współpracę z partnerami biznesowymi. Eksperci z zakresu AI w OPI przygotowali m.in. innowacyjne systemy oparte na sztucznej inteligencji dla UOKiK i Vive Textile Recycling. Więcej informacji: https://opi.org.pl/laboratoria/ai-lab/.
Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy (OPI PIB) – interdyscyplinarny instytut naukowy i lider w tworzeniu oprogramowania systemów informatycznych dla polskiej nauki i szkolnictwa wyższego. Gromadzi wiedzę o polskich naukowcach, ich projektach czy aparaturze badawczej. Analizuje i tworzy informacje o sektorze badań i rozwoju, wpływając na kształt polskiej polityki naukowej. OPI PIB tworzy inteligentne systemy informatyczne dla sektora publicznego oraz do celów komercyjnych.
Źródło: OPI PIB
