Zawartość miesięcznika nr 11/2014

W pracy przedstawiono skomputeryzowaną analizę kształtu i wielkości ziaren ściernych przy użyciu specjalistycznego oprogramowania MultiScan v 6.08. W tym systemie pomiarowym obrazy przekazywane są z kamery CCD sprzężonej z mikroskopem stereoskopowym. Program MultiScan stosowany jest do analizy obrazów mikroskopowych ziaren ściernych.

Słowa kluczowe: elektrokorund, ziarna, kształt, pomiary

Ręczne zbrojenie docieraka ścierniwem może być zastosowane dla docierarki jednotarczowej, gdzie narzędzie obraca się. Czas zbrojenia jest relatywnie długi. Skuteczność i jakość tej czynności nie jest wysoka z powodu problemów z równomiernym rozmieszczeniem mikroziaren ściernych. Dodatkowym problemem jest to, że nie zachowany jest stały nacisk elementów zbrojących, co powoduje zróżnicowaną penetrację mikroziaren w powierzchnię narzędzia. Obecnie prowadzone są badania w zakresie zbrojenia maszynowego docieraków, co jest przedmiotem niniejszego artykułu.

Słowa kluczowe: docierak tarczowy, zbrojenie ścierniwem, sposób, przyrząd

W artykule przedstawiono możliwości wykorzystania symulacyjnych technik komputerowych do analizy procesów wygniatania gwintów wewnętrznych na zimno. Zmiany geometrii gwintownika wpływają zasadniczo na warunki jego eksploatacji i jego żywotność. Symulacje umożliwiają obserwację elementów gwintownika bezpośrednio w modelu CAD/MES bez konieczności jego wykonywania. Ponadto zastosowanie technik symulacyjnych przyspiesza badania oraz umożliwia optymalizację zarysu gwintownika, poprzez analizę skutków zmian geometrii w ujęciu naprężeń i odkształceń materiału obrabianego, jak i obciążeń grani narzędzia.

Słowa kluczowe: modelowanie gwintowników wygniatających, wygniatanie gwintów wewnętrznych

W artykule przedstawiono metodykę oraz wyniki pomiarów struktury geometrycznej powierzchni zębów kół zębatych po nagniataniu dynamicznym (pneumokulowaniu) i szlifowaniu. Badania SGP przeprowadzono na profilografometrze TalySurf 120 firmy Taylor Hobson. Opracowanie danych wykonano w oprogramowaniu TalyMap Platinum 5.

Słowa kluczowe: nagniatanie dynamiczne, koła zębate, struktura geometryczna powierzchni

Tematem pracy było określenie wpływu procesu kulowania na właściwości tribologiczne stali 36NiCrMo16 w warunkach tarcia suchego. Stal została ulepszona cieplnie do twardości 40±2 HRC. Próbki poddano procesowi kulowania uzyskując różne wartości parametru chropowatości Sa = 1,3, 2,0 i 2,6 μm. Dla każdej próbki została określona średnia wartość zużycia objętościowego, profile powierzchni próbek po 30 minutach pracy przy różnych prędkościach ślizgania, a także wykresy sił tarcia rejestrowane w trakcie trwania badań. Stwierdzono, m.in. że największe zużycie objętościowe spośród analizowanych wariantów występowało przy najmniejszej chropowatości powierzchni (z wyjątkiem najmniejszej prędkości ślizgania v = 0,08 m/s).

Słowa kluczowe: warstwa wierzchnia, kulowanie, zużycie, siła tarcia

Materiały utwardzane nagniata się zazwyczaj narzędziami z diamentowymi końcówkami. W tym procesie sfera nagniatająca jest stosunkowo mała ze względu na znaczny koszt narzędzia. Powoduje to, że parametry nagniatania a w szczególności posuw muszą być bardzo małe, co znacznie wydłuża proces. Ponadto podczas nagniatania takim narzędziem na powierzchni powstają dodatkowe struktury nierówności związane z wypływkami materiału. Materiały ceramiczne cechuje znaczna twardość a masowość produkcji obniża ich cenę. Na rynku dostępne są kulki ceramiczne wykonane z dużą dokładnością o małej chropowatości powierzchni. Dokładniejsza analiza ich właściwości umożliwiłaby określenie zakresu ich stosowania. W niniejszym artykule analizuje się stan powierzchni kulek ceramicznych pod względem struktury geometrycznej powierzchni w kontekście stosowania ich w procesie nagniatania ślizgowego.

Słowa kluczowe: obróbka nagniataniem, ceramika, stal hartowana, nagniatanie ślizgowe

Ceramika techniczna dostępna na rynku a stosowana na ostrza skrawające mogłaby być używana również na elementy robocze narzędzi nagniatających. Duża twardość tych materiałów jest korzystna natomiast inne właściwości fizyczne w tym parametry struktury geometrycznej powierzchni powodują, że nie zawsze są właściwym materiałem na elementy robocze w procesie nagniatania materiałów hartowanych. W tym artykule przedstawiono wyniki badań nagniatania ślizgowego powierzchni stali hartowanej Cf53 kulkami ceramicznymi wykonanymi z różnych rodzajów ceramiki technicznej. Otrzymana struktura geometryczna powierzchni jak i stan kulek po procesie nagniatania opisano na podstawie dokumentacji fotograficznej.

Słowa kluczowe: obróbka nagniataniem, ceramika, stal hartowana, nagniatanie ślizgowe

W artykule przedstawiono wyniki z badań eksperymentalnych dotyczących analizy sił nagniatania tocznego i ślizgowego kulkami ceramicznymi wałków ze stali Cf53 w stanie utwardzonym. W przypadku nagniatania tocznego zastosowano docisk hydrostatyczny, natomiast podczas nagniatania ślizgowego docisk sprężysty elementu roboczego. W obu przypadkach siły pomierzono stosując czujnik siły firmy Kistler. W badaniach analizowano zmiany występujących sił podczas nagniatania powierzchni walcowych. Rezultaty badań przedstawiono w postaci wykresów zmian sił w trakcie procesu.

Słowa kluczowe: nagniatanie, chropowatość powierzchni, parametry nagniatania, narzędzia z dociskiem hydrostatycznym, nagniatanie ślizgowe

W artykule przedstawiono wyniki badań nagniatania ślizgowego z wykorzystaniem elementu ceramicznego. Wykazano, że po nagniataniu ślizgowym powierzchni stali 42CrMo4 kulką ze spieku węglika krzemu kilkukrotnie zmniejsza się wysokość nierówności powierzchni w porównaniu z tą sprzed obróbki. Korzystne rezultaty otrzymano w odniesieniu do stali o zróżnicowanej twardości: 22HRC i 45HRC. Dodatkowo porównano otrzymane rezultaty do wyników nagniatania stalową kulką łożyskową przy tych samych parametrach technologicznych i w tych samych warunkach.

Słowa kluczowe: nagniatanie ślizgowe, narzędzia ceramiczne, SiC

W artykule zaprezentowane są wyniki badań wpływu technologicznych parametrów kształtującego frezowania i wykończeniowego nagniatania na topografię powierzchni. Odpowiednie dobranie warunków obróbki jest zadaniem szczególnie ważnym ze względów technologicznych gdzie każdy z zabiegów pozostawia na powierzchni odrębne ślady. Tekstura wynikowa (kierunkowość powierzchni) oraz stan SGP jest efektem stosowania technologicznych parametrów każdej z obróbek oddzielnie (kształtujące frezowanie, wykończeniowe nagniatanie). Przy czym odpowiednie skojarzenie technologicznych parametrów obu obróbek pozwala uzyskać efekt synergii trudny do osiągnięcia przy realizacji obróbki powierzchni innymi technikami. Autorzy artykułu mieli na celu identyfikację optymalnego zakresu technologicznych parametrów obróbki z punktu widzenia przestrzennej topografii powierzchni. Badania prowadzono dla stali 42CrMo4 ulepszanej cieplnie do twardości 35HRC.

Słowa kluczowe: frezowanie, nagniatanie, topografia powierzchni, parametry stereometryczne, synergia obróbki

W artykule zaprezentowano wstępne wyniki badań wpływu stosowanej strategii na topografię powierzchni. Przedstawiono metodykę projektowania operacji technologicznych łączących kształtujące frezowanie z wykończeniowym nagniataniem powierzchni przestrzennych złożonych. Oprócz parametrów technologicznych obu obróbek bardzo ważna jest trajektoria narzędzia frezującego i nagniatającego. Właśnie od trajektorii zależy Struktura Geometryczna Powierzchni oraz jej tekstura. Aspekty te odgrywają ważną rolę w wytwarzaniu narzędzi do produkcji seryjnej takich jak formy wtryskowe, matryce czy tłoczniki. Często SGP narzędzia zostaje odwzorowana na powierzchni wytwarzanego wyrobu. Autorzy przedstawiają wyniki badań wpływu strategii na topografię powierzchni przedmiotów wykonanych ze stali 42CrMo4 ulepszonych do twardości ~35HRC.

Słowa kluczowe: obróbka wieloosiowa, frezowanie, nagniatanie, topografia powierzchni

W pracy zaprezentowano wyniki badań dotyczących nagniatania ślizgowego diamentem słupów nośnych form wtryskowych. Uwzględniając charakter pracy słupa nośnego, zaproponowano optymalne własności jego WW, a następnie określono optymalne wartości parametrów technologicznych procesu nagniatania. W wyniku uzyskano optymalny stan WW słupa nośnego uwzględniający jego warunki pracy. Zaproponowaną metodykę projektowania procesu nagniatania wdrożono w przemyśle.

Słowa kluczowe: nagniatanie elementem diamentowym, słup nośny

W artykule zamieszczono wyniki badań mających na celu określenie zalecanych parametrów nagniatania tocznego stopu aluminium w aspekcie wygładzenia płaskich powierzchni frezowanych. Analizowano parametry struktury geometrycznej powierzchni nagniatanej po frezowaniu. Otrzymane wyniki wskazują na możliwość uzyskania dużego wygładzenia powierzchni przy stosowaniu nagniatania z wierszowaniem w kierunku ortogonalnym.

Słowa kluczowe: nagniatanie, frezowanie, struktura geometryczna powierzchni

W artykule opisano wyniki badań struktury geometrycznej powierzchni oraz błędów kształtu na-gniatanych wałków ze stali X6CrNiMoTi 17-12-2. Nagniatanie (krążkowanie naporowe toczne) wykonywano za pomocą (własnej konstrukcji) trójkrążkowej głowicy z samoposuwem. Porówny-wano szereg parametrów struktury geometrycznej powierzchni jako stan odniesienia przyjmując próbki ciągnione. Stwierdzono korzystny wpływ nagniatania i praktyczną przydatność głowicy.

Słowa kluczowe: głowica trójkrążkowa z samoposuwem, krążkowanie naporowe toczne

W artykule opisano zasadę działania i przedstawiono konstrukcję uniwersalnej głowicy do krąż-kowania naporowego tocznego z samoposuwem. Dzięki specyficznej konstrukcji, głowica nie wy-maga napędu z mechanizmu posuwowego tokarki i posiada możliwość regulacji rozstawienia krążków nagniatających w zakresie 1 mm. Uzyskano to poprzez zapewnienie w konstrukcji gło-wicy odpowiedniego skręcenia osi krążków względem osi nagniatanego przedmiotu oraz mimo-środowe osadzenie krążków nagniatajacych.

Słowa kluczowe: głowica trójkrążkowa z samoposuwem, krążkowanie naporowe toczne

W pracy przedstawiono sposób opracowania efektywnego modelu numerycznego niezbędnego do symulacji i analizy procesu walcowania gwintów trapezowych z wykorzystaniem metody elementów skończonych. Opisano algorytm modelowania i analizy procesu walcowania gwintów z uwzględnieniem nieliniowości geometrycznych i fizycznych (materiałowych). Określono warunki stabilności i zbieżności rozwiązań numerycznych układu poprzez analizę wrażliwości intensywności maksymalnych odkształceń i naprężeń w punktach dyskretnych przedmiotu na: zmianę wymiarów elementu skończonego, liczbę elementów skończonych i funkcję kształtu elementu skończonego. Opracowany, efektywny model komputerowy zastosowano następnie do analizy procesu walcowania gwintów trapezowych, której celem było określenie wpływu kształtu narzędzia walcującego na mapy przemieszczeń, odkształceń i naprężeń powstających w gwincie podczas procesu walcowania i resztkowych, pozostałych po procesie. Przedstawiono przykładowe wyniki obliczeń numerycznych.

Słowa kluczowe: efektywny model numeryczny, proces walcowania gwintów trapezowych, Metoda Elementu Skończonego

W pracy przedstawiono analizę porównawczą dwóch metod nagniatania duplex w aspekcie uzyskiwanej jakości części. W sposobie pierwszym proces realizowano poprzez toczenie powierzchni o określonej geometrii zarysu nierówności a następnie ich nagniataniu. W sposobie drugim obróbkę poprzedzającą nagniatanie stanowiło wygniatanie regularnych nierówności i ich nagniatanie. Przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych w postaci uzyskanych profili chropowatości i udziałów nośnych liniowych oraz wyniki analiz numerycznych dla obu sposobów nagniatania typu duplex.

Słowa kluczowe: obróbka poprzedzająca, nagniatanie naporowo toczne, toczenie, wygniatanie, jakość powierzchni

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu obróbki szczotkowaniem na wybrane właściwości warstwy wierzchniej stopu magnezu AZ31. Właściwości warstwy wierzchniej mają istotne znaczenie z punktu widzenia eksploatacji wyrobów, dlatego istotna jest analiza stanu umocnienia po obróbce. Analizowano mikrotwardość warstwy wierzchniej w obrębie krawędzi próbek po procesie usuwania zadziorów metodą szczotkowania. Badania realizowano dla trzech typów szczotek, podczas obróbki na sucho oraz z zastosowaniem cieczy obróbkowej. Wykazano istotny wpływ obróbki szczotkowaniem na mikrotwardość warstwy wierzchniej i chropowatość powierzchni.

Słowa kluczowe: mikrotwardość, warstwa wierzchnia, obróbka szczotkowaniem, stop magnezu, chropowatość powierzchni

W pracy podjęto próbę doświadczalnego określenia wpływu nagniatania mechanicznego na stereometrię powierzchni stali 100CrMnSi6-4 po hartowaniu i ablacyjnym teksturowaniu laserowym. Wykorzystano stanowisko laserowe Nd:YAG (λ=1070 nm). Wykonano badania mikrotwardości metodą Vickersa. Po nagniataniu mechanicznym stwierdzono wzrost twardości warstwy wierzchniej o ok. 10% oraz zmniejszenie parametrów chropowatości o ok. 30%. Poprzez nagniatanie powierzchni stali bez usunięcia mikrowypływek, uzyskano ich rozwalcowanie z częściową degradacją kształtu mikozasobników, po usunięciu mikrowypływek nie stwierdzono zmian kształtu mikrozasobników. Po teksturowaniu i nagniataniu uzyskano wzrost mikrotwardości o ok. 50% wokół zasobnika.

Słowa kluczowe: ablacja laserowa, teksturowanie, stal 100CrMnSi6-4, nagniatanie mechaniczne

Przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych nagniatania tocznego drewna świerkowego uprzednio toczonych powierzchni. Wałki z drewna świerkowego w pierwszym etapie były toczone za pomocą noża, specjalnej konstrukcji, z obrotową krawędzią skrawającą, a następnie były nagniatane na tokarce z zastosowaniem nagniataka rolkowego. Eksperymenty wykonano na różnych poziomach wartości posuwu, prędkości obrotowej i siły docisku. Przeprowadzone badania wykazały zmniejszenie wartości chropowatości powierzchni oraz zmniejszenie średnic przedmiotów, jako efekt wygładzenia powierzchni i jej zagęszczenia.

Słowa kluczowe: nagniatanie, wygładzanie powierzchni, drewno

W pracy przedstawiono zagadnienie doboru optymalnych parametrów kulkowania oscylacyjnego ze względu na powierzchnię pokrycia mikrorowkami dla I rodzaju układu śladów poobróbkowych (nie przecinających się). Wyznaczono zakres wartości prędkości obrotowej przedmiotu n_p, liczby oscylacji elementu nagniatającego n_osc oraz określono wartości posuwu f, dla których powierzchnia pokrycia mikrorowkami wynosi S_r=37%. Następnie dla wybranych parametrów operacji kulkowania oscylacyjnego zamodelowano układ mikrorowków, który poddano weryfikacji na stanowisku badawczym. Część doświadczalna zawiera wyniki modelowania i symulacji do optymalizacji wybranych parametrów operacji kulkowania oscylacyjnego.

Słowa kluczowe: obróbka nagniataniem, kulkowanie oscylacyjne, optymalizacja

W artykule przedstawiono przyczyny pękania śrubowych wałów okrętowych oraz możliwości zwiększenia ich trwałości, wskutek podwyższenia wytrzymałości zmęczeniowej połączenia wtłaczanego śruba - wał śrubowy przez nagniatanie umacniające. Badania wykonano na próbkach o średnicy 25 mm na specjalnie w tym celu zbudowanej w Politechnice Gdańskiej maszynie zmęczeniowej MZ 30 z wodnym systemem chłodzenia próbki przy użyciu cieczy. Próbki wykonano ze stali C35 a tuleje ze stopu Novoston. Tuleje te zostały wtłoczone na stożek, wytwarzając naciski powierzchniowe o takiej samej wartości jakie stosuje się w rzeczywistym połączeniu śruby okrętowej ze stożkiem wału śrubowego. Nagniatanie próbek wykonano krążkami (o średnicy 60mm i promieniu profilu R=20 mm) za pomocą hydraulicznej głowicy trzy-krążkowej. W wyniku badań ustalono, że operacja nagniatania stożka próbki zwiększa trwałą wytrzymałość zmęczeniową o ok.30% w stosunku do operacji szlifowania. Wytrzymałość zmęczeniowa próbek szlifowanych wynosiła około 208 MPa a próbek nagniatanych z siłą docisku krążków F=3 kN wynosiła ok. 260 MPa.

Słowa kluczowe: obróbka nagniataniem, wytrzymałość zmęczeniowa

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu posuwu, siły docisku, średnicy elementu nagniatającego oraz liczby przejść na strukturę geometryczną powierzchni przedmiotów z stali C45 wyciętych laserem. Stwierdzono, że nagniatanie toczne pozwala na zmniejszenie chropowatości powierzchni.

Słowa kluczowe: nagniatanie toczne, cięcie laserem, obróbka wykończeniowa, chropowatość powierzchni

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących opracowania efektywnego modelu dyskretnego, niezbędnego do numerycznej analizy (Metodą Elementu Skończonego) zjawisk fizycznych w procesie dynamicznego kulowania śrutem kulistym. Zbadano wpływ liczby elementów skończonych i zagęszczenia lokalnego siatki dyskretyzacyjnej na stany odkształceń oraz strukturę geometryczną przedmiotu obrabianego. Opracowana aplikacja numeryczna w programie ANSYS/LS-Dyna, zweryfikowana doświadczalnie, umożliwia analizę stanów naprężeń, odkształceń, przemieszczeń w dowolnej chwili trwania procesu i po procesie.

Słowa kluczowe: nagniatanie dynamiczne, komputerowe wspomaganie, MES, ANSYS

W artykule przedstawiono wyniki z badań eksperymentalnych dotyczących przydatności kulek wykonanych z ceramiki technicznej, do nagniatania tocznego, narzędziami z dociskiem hydrostatycznym. W badaniach wykorzystano narzędzie umożliwiające wymianę kulek nagniatających. Badania wykonano poprzez nagniatanie wałków wykonanych ze stali Cf53 w stanie utwardzonym (zahartowanym). Wyniki badań obejmują charakterystyki stanu powierzchni kulek z ceramiki Si₃N₄ i ZrO₂ przed i po nagniataniu oraz efektów obróbki w postaci opisu stanu powierzchni w tym powstających wad w postaci przytarć i zatarć na powierzchni wałków.

Słowa kluczowe: nagniatanie, chropowatość powierzchni, parametry nagniatania, narzędzia z dociskiem hydrostatycznym

Przedstawiono możliwość wykorzystania symulacji komputerowych wykorzystujących metodę elementów skończonych do analiz procesu zachodzących w trakcie nagniatania deformacji. Opracowano szereg modeli symulacyjnych pozwalających na określenie stanów odkształceń i naprężeń występujące w strefie kontaktu narzędzia z materiałem dla różnych przypadków obróbki nagniataniem statycznym i dynamicznym w zależności od przyjętych parametrów obróbki i występującego schematu zachodzącej deformacji.

Słowa kluczowe: Obróbka nagniataniem, symulacje obróbki, metoda elementów skończonych

Przedstawiono zależność struktury geometrycznej powierzchni (SGP) nagniatanej ślizgowo wysokostopowej proszkowej stali narzędziowej Vanadis 6 od stopnia zużycia końcówek roboczych z kompozytu diamentowego z ceramiczną fazą wiążącą Ti₃SiC₂; zamieszczono także wyniki badań mające na celu określenie trwałości tych końcówek. Analizy zużycia końcówki roboczej dokonano w oparciu o pomiary kształtu oraz obserwacje mikroskopowe jej powierzchni. Uzyskane wyniki wskazują na wysoką trwałość elementu roboczego narzędzia nagniatającego wykonanego z ww. kompozytu diamentowego.

Słowa kluczowe: kompozyt diamentowy, nagniatanie ślizgowe, stal narzędziowa

Opisano możliwość sterowania procesem nag niatania nakierowane na kształtowanie w warstwie wierzchniej pożądanego z punktu widzenia technologicznego stanu naprężeń własnych. Wykorzystano do tego możliwość świadomego sterowania przebiegiem procesu deformowania materiału w strefie kontaktu narzędzia z przedmiotem obrabianym w trakcie procesu konstytuowania warstwy wierzchniej. Przeprowadzono analizę najczęściej występujących sposobów obróbki wykańczającej nagniataniem pod kątem wykorzystania ich do celowego modyfikowania stanu naprężeń własnych poprzez zmianę schematu zachodzącej deformacji. Przedstawione wyniki rozważań zweryfikowano na drodze doświadczalnej.

Słowa kluczowe: obróbka nagniataniem, naprężenia własne

W artykule przedstawiono wyniki z badań eksperymentalnych dotyczących oceny wpływu czynników wejściowych i stanu powierzchni obrabianej podczas procesu nagniatania narzędziami z dociskiem hydrostatycznym. Badania dotyczyły obróbki materiału w stanie utwardzonym po hartowaniu. Skoncentrowano się na ocenie wpływu posuwu i prędkości nagniatania oraz wstępnych wartości parametrów chropowatości powierzchni (uzyskanych w wyniku toczenia) na stan geometryczny powierzchni opisanej parametrami chropowatości. W badaniach nagniatania wykorzystano dwa narzędzia, w których elementami nagniatającymi były kulki. W dalszej części przeanalizowano i oceniono wpływ opisanych powyżej czynników i ich interakcji oraz przedstawiono uzyskane wyniki dla poszczególnych układów planu zrealizowanego eksperymentu.

Słowa kluczowe: nagniatanie, chropowatość powierzchni, parametry nagniatania, narzędzia z dociskiem hydrostatycznym

W artykule przedstawiono rezultaty badań oceny wpływu uzyskanej struktury powierzchni po toczeniu zahartowanej stali na efekty uzyskane po nagniataniu tocznym. Analizowano wybrane struktury różniące się kształtem profili i wartościami parametrów chropowatości. Porównano i oceniono uzyskane rezultaty po nagniataniu analizując wartości parametrów chropowatości i parametrów krzywej udziału materiałowego.

Słowa kluczowe: nagniatanie, struktura powierzchni, parametry chropowatości powierzchni

W pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych wpływu nagniatania wibracyjnego za pomocą swobodnych kulek na rozkład naprężeń własnych w warstwie wierzchniej przedmiotów ze stopów aluminium 2024 i 7075. W eksperymencie zastosowano następujące zmienne parametry: amplituda drgań wibratora, częstotliwość drgań wibratora, średnica kulek nagniatających, czas nagniatania. W wyniku nagniatania wibracyjnego nastąpiło ukształtowanie ściskających naprężeń własnych w warstwie wierzchniej badanych stopów.

Słowa kluczowe: nagniatanie wibracyjne, warstwa wierzchnia, naprężenia własne, stopy aluminium, parametry nagniatania

W artykule przeprowadzono analizę powierzchni uzyskanych po toczeniu stali łożyskowej 100Cr6 ostrzami z ceramiki azotkowej o konwencjonalnej geometrii naroża ostrza skrawającego oraz o geometrii wygładzającej „wiper”, a następnie nagniataniu tocznym kulką z ceramiki azotkowej o średnicy 12 mm. Zastosowanie nagniatania po toczeniu na twardo pozwala na uzyskanie różnorodnych powierzchni o różnych mikrogeometriach oraz właściwościach funkcjonalnych. Stosując tylko konwencjonalną obróbkę na twardo nie uzyskuje się w wielu przypadkach powierzchni o wymaganej teksturze i wymaganych właściwościach eksploatacyjnych, takich jak wytrzymałość zmęczeniowa, nośność, obciążenie kontaktowe w parach ślizgowych i tocznych, itd. dlatego niezbędne jest zastosowanie nagniatania.

Słowa kluczowe: stal łożyskowa 100Cr6, chropowatość powierzchni, udział nośny, funkcjonalność powierzchni