Zawartość miesięcznika nr 03/2014

Zamieszczono wyniki badań mających na celu określenie parametrów nagniatania tocznego zalecanych w aspekcie wygładzenia powierzchni frezowanej. Analizowano parametry struktury geometrycznej powierzchni nagniatanej po frezowaniu. Otrzymane wyniki wskazują na możliwość uzyskania dużego wygładzenia powierzchni przy stosowaniu nagniatania z wierszowaniem w kierunku ortogonalnym.

SŁOWA KLUCZOWE: nagniatanie, frezowanie, narzędzia, struktura geometryczna powierzchni 2D i 3D

Warstwy aluminidkowe modyfikowane cyrkonem na podłożu nadstopów niklu charakteryzują się dwukrotnie większą żaroodpornością w porównaniu z warstwami niemodyfikowanymi. W pracy nanoszono powłokę cyrkonu o grubości 1 i 3 μm metodą parowania wiązką elektronową (EBE) na podłoże niklu. Warstwę aluminidkową wytwarzano metodą chemicznego osadzania z fazy gazowej (CVD) w temperaturze 1050 ºC w czasie 8 h. Proces CVD umożliwia tworzenie się warstwy o budowie trzystrefowej. Strefa zewnętrzna warstwy aluminidkowej składa się z kryształów fazy NiAl, a strefa wewnętrzna – z fazy Ni3Al. Obecność kryształów fazy Ni(Al) stwierdzono na granicy strefa wewnętrzna–podłoże. Twardość warstwy aluminidkowej wynosi ok. 500 HV. Proces aluminiowania podłoża niklu z naniesioną powłoką cyrkonu o grubości 1 μm prowadzi do wydzielenia się cząstek kryształów faz międzymetalicznych NiZr(NiZr2) oraz Ni5Zr na granicy strefa zewnętrzna– strefa wewnętrzna oraz strefa wewnętrzna–podłoże. Zwiększenie grubości powłoki cyrkonu do 3 μm powoduje zwiększenie objętości względnej kryształów fazy Ni5 Zr w warstwie aluminidkowej.

SŁOWA KLUCZOWE: warstwa aluminidkowa, powłoka cyrkonu, nikiel, metoda CVD, metoda EBE

Przedstawiono napędy prądu przemiennego – trójfazowe i dwufazowe oraz tzw. układy napędowe. Omówiono budowę i działanie silników asynchronicznych i synchronicznych oraz ich właściwości eksploatacyjne. Przedstawiono zasadę działania napędu falownikowego. Zaprezentowane sposoby korygowania charakterystyk mechanicznych metodą skalarną i wektorową.

SŁOWA KLUCZOWE: napęd, silnik asynchroniczny, silnik synchroniczny, silnik dwufazowy, układ napędowy, falownik, SCM, FOCA

Przedstawiono przegląd nowej grupy obrabiarek prezentowanych na EMO 2013. Obrabiarki te, nazwane przez autora wielowrzecionowymi automatami frezarskimi, są dedykowane do produkcji wielkoseryjnej i masowej skomplikowanych przedmiotów o niewielkich wymiarach. Omówiono obrabiarki produkowane przez firmy: ELHA, MIKRON, PFIFFNER i PRECITRAME MACHINES

SŁOWA KLUCZOWE: EMO 2013, frezarki wielowrzecionowe, taktujące frezarki wielowrzecionowe.

Przedstawiono wpływ napięcia wstępnego na warunki pracy łożysk skośnych. Omówiono zależności zachodzące przy wzajemnych przemieszczeniach pierścieni łożysk odpowiednio do kąta działania łożyska skośnego. Przedstawiono kryteria podziału łożysk skośnych na nisko- i wysokoobrotowe. Zaprezentowano układy ich pracy „O” i „X”. Zestawiono i omówiono wybrane metody napinania łożysk skośnych – wskazano ich wady i zalety pod kątem aktywnej kontroli i sterowania układem w trakcie pracy.

SŁOWA KLUCZOWE: napięcie wstępne, łożyska skośne, obrabiarki

Przedstawiono wyniki wielowariantowej analizy numerycznej procesu walcowania uzębień wewnętrznych. Symulacje numeryczne przeprowadzono metodą elementów skończonych (MES) w programie Deform-3D. Omówiono obszar zastosowania elementów z wewnętrznymi wieńcami zębatymi, po czym scharakteryzowano najpopularniejsze metody ich wytwarzania, które obecnie w większości przypadków związane są z obróbką wiórową. Następnie zaproponowano wykorzystanie procesów obróbki plastycznej bazujących na technikach walcowniczych, do kształtowania tego typu półfabrykatów. Umożliwia to zwiększenie wydajności wytwarzania, ograniczenie zużycia materiałów i narzędzi oraz poprawę właściwości wytrzymałościowych elementów. Na podstawie prowadzonych symulacji potwierdzono możliwość wytwarzania wewnętrznych uzębień metodami walcowania. W trakcie badań analizowano geometrię wyrobów, wyznaczono rozkłady intensywności odkształcenia, naprężeń oraz kryterium zniszczenia. Określono również wpływ temperatury procesu walcowania na kinematykę płynięcia metalu oraz przebieg parametrów siłowych, na podstawie których dokonano oceny efektywności opracowanych metod wytwarzania.

SŁOWA KLUCZOWE: walcowanie uzębień, koło zębate, obróbka plastyczna, MES

Zaprezentowano przebieg oraz wyniki jednego z badań przeprowadzonych w ramach projektu „Foresight technologiczny NT FOR PODLASKIE 2020. Regionalna strategia rozwoju nanotechnologii” – obejmującego ekspercką ocenę nanotechnologii uznanych za priorytetowe. Oceny dokonano w aspekcie dwóch grup kryteriów: atrakcyjności oraz wykonalności, w odniesieniu do województwa podlaskiego.

SŁOWA KLUCZOWE: ocena atrakcyjności i wykonalności technologii, badania foresightowe, nanotechnologia