Modelowanie zasięgu rozprzestrzeniania się niebezpiecznych zanieczyszczeń pyłowych PM2,5 i PM10 w powietrzu generowanych podczas pożarów lasów

STRESZCZENIE: W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących niebezpiecznych zanieczyszczeń pyłowych w powietrzu powstałych podczas pożarów lasów. Szczegółowej analizie poddano frakcje pyłów odpowiadające cząstkom PM_2,5 i PM₁₀. Do oceny ryzyka zagrożeń środowiskowych zaproponowano model przenoszenia zanieczyszczeń stałych ze źródeł punktowych. Walidację modelu obliczeniowego przeprowadzono dla testowych pożarów lasów (sosny, brzozy oraz dębu). Na tej podstawie określono wielkość ryzyka zawodowego wśród strażaków biorących udział w akcjach gaśniczych.

SŁOWA KLUCZOWE: pożary lasów, emisja pyłów PM_2,5 i PM₁₀, aparatura pomiarowa, ryzyko zawodowe strażaków

ABSTRACT: In this work the dangerous dust pollutants in air formed during forest fires were investigated. Fractions of dusts corresponding to the particle matters of PM_2,5 and PM₁₀ were subjected to a detailed analysis. The transport model of solid pollutants from the spot sources to the evaluation of environmental threats was proposed. The validation of the computational model was conducted for the test of forest fires (pine, birch and oak). Due to this model a size of the occupational hazard of firefighters participating in firefighting actions was determined.

KEYWORDS: forest fires, PM_2,5 and PM₁₀ dust emission, measuring equipments, occupational hazard of firefighters

BIBLIOGRAFIA / BIBLIOGRAPHY:

• "Health aspects of air pollution". Results from the WHO project “Systematic review of health aspects of air pollution in Europe”. WHO 2004,
• "Air quality in Europe - 2011 report". Copenhagen: EEA, 2011,
• "WHO Air quality guidelines for particulate matter, ozone, nitrogen dioxide and sulfur dioxide". Global update 2005. WHO, 2006,
• Borysiewicz M., Stankiewicz R. "Modelowanie procesów propagacji skażeń w atmosferze, Podstawy modeli matematycznych i metod numerycznych", Otwock-Świerk: Instytut Energii Atomowej, 1994,
• Łobocki L. "Wskazówki metodyczne dotyczące modelowania matematycznego w systemie zarządzania jakością powietrza". Warszawa: Politechnika Warszawska, Instytut Systemów Inżynierii Środowiska, 2003,
• Markiewicz M.T. "Podstawy modelowania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym". Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2004,
• Pasquill F. "The estimation of the dispersion of windborne materials". Met. Mag. nr 90 (1961), s. 33,
• Hardy C., Ottmar R., Peterson J., Core J., Seamon P. "Smoke management guide for prescribed and wildland fire", USA: National Wildfire Coord. Group, 2001,
• Wiedinmyer C., Quayle B., Geron C., Belote A., McKenzie D., Zhang X., O’Neill S., Wynne K. K. "Estimating emissions from fires in North America for air quality modeling", Atm. Environm. nr 40 (2006) , s. 3419-3432,
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu, (Dz. U. 2012 poz. 1031),
• Europejska dyrektywa z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości i czystszego powietrza dla Europy, (2008/50/WE).

DOI: http://dx.doi.org/10.17814/mechanik.2015.10.502