Przeciwdziałanie COVID-19 w przedsiębiorstwach produkcyjnych

W związku z rozprzestrzeniającym się koronawirusem SARS-CoV-19 i zagrożeniem epidemiologicznym wywoływaną przez niego chorobą COVID-19 wprowadzono szereg przepisów, które dotyczą przedsiębiorstw produkcyjnych. Szczegóły znajdują się w Ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Ważne informacje dla pracowników

• W przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko, z powodu COVID-19, pracownicy sprawujący opiekę nad dzieckiem przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni. Obecnie z zasiłku mogą skorzystać opiekunowie dzieci do lat 8, ale 13 marca br. Senat skierował poprawki do Sejmu podnoszące wiek dziecka do 14 roku życia oraz wydłużenie wypłaty zasiłku za cały okres, w którym będą zamknięte szkoły, dlatego warto na bieżąco weryfikować te przepisy.
• Zgodnie z ustawą koszty diagnostyki COVID-19 , transportu medycznego i ewentualnego leczenia osób chorych pokrywane są przez budżet państwa (dot. to także osób nieubezpieczonych).
• Farmaceuci mają prawo wystawiać recepty dla pacjentów, których życie zagrożone jest COVID-19.

Uszczegółowiono przepisy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284 i 322) wprowadzając następujące definicje:

• strefa zero – obszar, na którym wystąpił stan epidemii, znajdujący się bezpośrednio wokół ogniska wirusa, podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom, nakazom oraz środkom kontroli;
• strefa buforowa – obszar wokół strefy zero, podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom lub nakazom dotyczącym przemieszczania się ludzi;
• strefa zagrożenia – obszar, na którym możliwe jest ryzyko wystąpienia stanu epidemii;
• zagrożony obszar – obszar jednej lub kilku jednostek podziału terytorialnego kraju lub obszar określony w sposób inny niż przez odniesienie do jednostek podziału terytorialnego kraju;
• miejsce kwarantanny – odrębny obiekt budowlany czasowego pobytu osób chorych lub podejrzanych o zachorowanie, w którym prowadzi się kwarantannę.

W celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych, osoby chore na chorobę zakaźną albo osoby podejrzane o zachorowanie na chorobę zakaźną mogą podlegać obowiązkowej hospitalizacji lub kwarantannie (do 21 dni, ale może być ona zlecana kilkukrotnie).

Najważniejsze punkty specustawy dot. przedsiębiorców

• W celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna).
• Jeśli firma produkuje towary lub świadczy usługi, które są niezbędne do przeciwdziałania pandemii, zamówienia mogą być przez nią przyjmowane z pominięciem Prawa zamówień publicznych.
• W związku z przeciwdziałaniem COVID-19 specjalne uprawnienia przysługują wojewodom. Mogą oni wydawać polecenia obowiązujące nie tylko wszystkie organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego, ale także wnioskować do Prezesa Rady Ministrów w sprawie poleceń dla  jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej oraz przedsiębiorców. Mogą one być wydawane ustnie, telefonicznie lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Takie decyzje nie wymagają uzasadnienia i podlegają one natychmiastowemu wykonaniu z chwilą ich doręczenia lub ogłoszenia.
• Główny Inspektor Sanitarny lub działający z jego upoważnienia państwowy wojewódzki inspektor sanitarny może wydawać osobom prawnym, osobom fizycznym i jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, w szczególności podmiotom wykonującym działalność leczniczą, pracodawcom, podmiotom prowadzącym działalność w zakresie lotnictwa cywilnego, użytkownikom statków powietrznych, użytkownikom cywilnych statków powietrznych niewpisanych do rejestru statków powietrznych oraz zarządzającym lotniskami. Decyzje te mogą dotyczyć na przykład rozpowszechniania środków medycznych, środków ochrony osobistej lub spożywczej.
• Do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym zmiany sposobu użytkowania, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, nie stosuje się przepisów Prawa budowlanego (Ustawa z dn. 7 lipca 1994 r.);
• Firmy transportowe nie ponoszą odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną w związku z uzasadnionymi działaniami władz publicznych mającymi na celu przeciwdziałanie COVID-19, w szczególności za brak możliwości przewozu.
• W związku z wyjątkową sytuacją poszerzono także obowiązki przedsiębiorców dot.  organizowania zadań na rzecz obronności państwa. Mobilizacja gospodarki (głównie w obszarze wytwarzania i dystrybucji produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, środków ochronnych i wyrobów medycznych oraz udzielania świadczeń zdrowotnych) obejmuje teraz sytuacje zagrożenia zdrowia lub życia ludzkiego.

Na mocy odrębnych przepisów niektórzy przedsiębiorcy mogą ubiegać się o ulgi, odroczenie, rozłożenie na raty lub nawet umorzenie składek ZUS. Ministerstwo Finansów zachęca do rozliczania się z podatków poprzez system e-Deklaracje.

Zalecenia dla przedsiębiorców

W związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa, Ministerstwo Rozwoju we współpracy z Głównym Inspektorem Sanitarnym przygotowało zalecenia dla przedsiębiorców.

• Zachować bezpieczną odległość od rozmówcy (1-1,5 metra).
• Promować w miarę możliwości kontakt z klientami za pomocą urządzeń teleinformatycznych.
• Promować dokonywanie płatności bezgotówkowych.
• Promować regularne i dokładne mycie rąk wodą z mydłem lub ich dezynfekcję środkiem na bazie alkoholu (min. 60%). Płyn taki można łatwo wykonać samemu mieszając spirytus z żelem aloesowym.
• Upewnić się, że pracownicy oraz klienci mają dostęp do miejsc, w których mogą myć ręce mydłem i wodą.
• Umieścić dozowniki z mydłem lub innym płynem odkażającym w widocznych miejscach i upewnić się, że dozowniki te są regularnie napełniane.
• Wywiesić w widocznym miejscu informacje, jak skutecznie myć ręce.
• Upowszechniać wśród pracowników wiedzę z zakresu BHP.
• Zwrócić szczególną uwagę na rekomendacje, aby NIE dotykać dłońmi okolic twarzy zwłaszcza ust, nosa i oczu.
• Przestrzegać higieny kaszlu i oddychania. Podczas kaszlu i kichania (a także ziewania) należy zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką – jak najszybciej wyrzuć chusteczkę do zamkniętego kosza i umyć ręce, używając mydła i wody lub zdezynfekować je środkami na bazie alkoholu (min. 60%).
• Nie obawiać się zwracać uwagi współpracownikowi i klientom, aby nie kasłał i nie kichał w naszym kierunku.
• Zapewnić, aby pomieszczenia były czyste i higieniczne:
• Powierzchnie dotykowe takie jak: biurka, stoły, klamki, włączniki światła, poręcze i inne przedmioty (np. telefony, klawiatury, terminale płatnicze), a także wyposażenia magazynów oraz urządzenia do przemieszczania wewnętrznego towarów muszą być regularnie wycierane środkiem dezynfekującym lub przecierane wodą z detergentem;
• Wszystkie obszary często używane, takie jak toalety, pomieszczenia wspólne, powinny być regularnie i starannie sprzątane z użyciem wody z detergentem.
• Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, w celu przeciwdziałania COVID 19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna).
• NIE zaleca się noszenia maseczek ochronnych przez osoby zdrowe!
• Maseczki ochronne powinny nosić osoby chore, osoby opiekujące się chorymi oraz personel medyczny pracujący z pacjentami podejrzewanymi o zakażenie koronawirusem.

Bezpłatne komunikaty

Redakcja Mechanik oferuje bezpłatną pomoc w rozpowszechnianiu ważnych komunikatów dotyczących:

• zmiany terminów imprez branżowych,
• zmiany w zakresie komunikacji z klientami (zwłaszcza świadczenia usług serwisowych).

Takie komunikaty można przesyłać pocztą elektroniczną (mechanik@mechanik.media.pl). Ze względu na pracę zdalną telefon stacjonarny redakcji nie jest obecnie obsługiwany. Za utrudnienia przepraszamy.

Danuta Kowalczyk